Πέμπτη 23 Μαΐου 2013

Ο παράδεισος της φοροδιαφυγής

photo: vistavision@Flickr photo: vistavision@Flickr
    Πού πηγαίνει το μυαλό σας, όταν ακούτε τη λέξη "φοροδιαφυγή”; Μία αυθόρμητη απάντηση θα μπορούσε να είναι “στην απόδειξη που δε μου κόβει ο υδραυλικός”. Εν προκειμένω, σχεδόν καμία απάντηση δεν θα ήταν λανθασμένη. Όλα είναι μία αλυσίδα. Μόνο που, χωρίς σωστή ιεράρχηση των προτεραιοτήτων και αξιολόγηση των δεδομένων, θα μπορούσε κανείς να κυνηγά τη φοροδιαφυγή επ' αόριστον και να μην την πιάνει ποτέ. Αυτό που ζούμε στην Ελλάδα...
    Σήμερα θα βρεθούν στις Βρυξέλλες οι ηγέτες των “27” για μία ολιγόωρη σύνοδο κορυφής, με τη φοροδιαφυγή στην κορυφή της ατζέντας. Μόλις χθες, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ενέκρινε με ψηφοφορία μία έκθεση για την αντιμετώπιση της φορολογικής απάτης και την πάταξη της φοροδιαφυγής. Στην έκθεση που παρουσίασε ο Μπαρόζο, υπολογίζεται ότι η Ευρώπη χάνει ένα τρισεκατομμύριο ετησίως από φόρους. Θέλει να “μαζέψει” αυτό το ποσό κατά το ήμισυ, μέχρι το 2020.
    Στην Κομισιόν σκέφτηκαν -και σωστά- να αρχίσουν από τα “μεγάλα ψάρια” για να βρουν το μισό τρισεκατομμύριο. Αντί να αρχίσουν από τα ευρώ που ανταλλάσσονται χωρίς αποδείξεις στις πάμπολλες καθημερινές συναλλαγές μεταξύ των Ευρωπαίων πολιτών, έκαναν μία απλή σκέψη: πρώτον, να συμφωνήσουμε σε ένα “πανευρωπαϊκό” ορισμό για τί σημαίνει “φορολογικός παράδεισος”. Μετά να φτιάξουμε ένα κατάλογο με αυτές τις χώρες και στη συνέχεια να εντοπίσουμε όσα πρόσωπα ή επιχειρήσεις στέλνουν εκεί τα χρήματά τους. Σε λογαριασμούς που καταλήγουν, κατά κανόνα, με πολλά μηδενικά...

    Γιατί μπορεί εμείς να εννοούμε τον... υδραυλικό, όταν συζητάμε για φοροδιαφυγή, όμως στον σύγχρονο κόσμο η φορολογική απάτη έχει γίνει πολύ μεγαλύτερη και πολύ πιο “έξυπνη”. Δεν ασχολείται με μικροποσά. Δεν λέω ότι πρέπει να ξεχάσουμε τις αποδείξεις που δεν κόβουν τα μαγαζιά και οι ελεύθεροι επαγγελματίες. Αλλά, πίσω από την πλάτη μας, διακινούνται πολύ - πολύ μεγαλύτερα ποσά. Και, μάλιστα, εκεί που δεν το φανταζόμαστε. Για παράδειγμα, μέσα από τις τράπεζες (!) όπως αποκαλύπτει σε ένα άλλο κείμενο εργασίας ο “γκουρού” επί της φοροδιαφυγής, Διευθυντής Φορολογικής Έρευνας της Βρετανίας, Ρίτσαρντ Μέρφι. Η δική του έκθεση κατατέθηκε στο ευρωκοινοβούλιο από τους ευρωσοσιαλιστές και βρίσκω εξόχως αποκαλυπτικό ένα παράδειγμα, για το πώς γίνεται η “δουλειά” με μοντέρνους τρόπους: Παίρνουμε, για παράδειγμα, την πώληση ενός προγράμματος λογισμικού στην Ιταλία από μία εταιρεία στη Σουηδία, που θα έπρεπε να είναι αντικείμενο φορολόγησης με ΦΠΑ στην Ιταλία. Αν αυτός ο ΦΠΑ δεν καταγραφεί στην Ιταλία, τότε υπάρχει φοροδιαφυγή στην Ιταλία... Αν, όμως, η σουηδική εταιρεία που πραγματοποίησε την πώληση στην Ιταλία, δεν κατέγραψε τη συγκεκριμένη πώληση στα βιβλία της στη Σουηδία, τότε προέβη σε φοροδιαφυγή (κερδών) και στη Σουηδία, ακόμη και αν είχε καταβάλει ΦΠΑ στην Ιταλία. Και αν τα μετρητά από την πώληση στην Ιταλία εστάλησαν κατευθείαν στον μέτοχο της σουηδικής επιχείρησης, ο οποίος δεν τα δήλωσε τότε, παρακάμπτοντας τα βιβλία της εταιρείας, τότε θα έχει διαπράξει και εκείνος φοροδιαφυγή.
    Ο Μέρφι περιγράφει ουσιαστικά μία πρακτική διακίνησης χρήματος μέσω των τραπεζών, που βασίζεται στο γεγονός ότι οι τράπεζες και οι χώρες δεν ανταλλάσσουν στοιχεία, ώστε να είναι δυνατή πρακτικά η διασταύρωση συναλλαγών και κινήσεων χρήματος. Ως αποτέλεσμα, μία και μοναδική συναλλαγή μπορεί να σημαίνει φοροδιαφυγή ταυτόχρονα σε διαφορετικές χώρες και αντίστοιχη απώλεια εσόδων για τα κράτη, ενώ όταν πρόκειται για διασυνοριακές εμπορικές συναλλαγές τα πάντα λειτουργούν υπέρ του φοροφυγά. Χρήματα που “περισσεύουν”, όπως στην περίπτωση του παραδείγματος που περιγράφει, είναι ακόμη δυσκολότερο (αν όχι εντελώς απίθανο) να εντοπιστούν, όταν στέλνονται απευθείας σε φορολογικούς παραδείσους μέσω εταιρειών off-shore, οπότε ο ενδιαφερόμενος τα μαζεύει εκεί ανενόχλητος και χάνονται τα ίχνη του.
    Είναι τουλάχιστον απογοητευτικό για την Ευρωπαϊκή Ένωση, το γεγονός ότι έπρεπε να ξεσπάσει μία πρωτοφανής οικονομική κρίση, ώστε να πιεστούν σοβαρά χώρες και κυβερνήσεις, που τώρα αναζητούν τρόπους για να αντιμετωπίσουν -πέρα από το προφανές ζήτημα του υδραυλικού (ή γιατρού, ή μηχανικού, ή εμπόρου, ή δικηγόρου κ.λπ.) που δεν κόβει απόδειξη- και αυτό το πολύ μεγαλύτερο. Τη φοροδιαφυγή των πλουσιότερων και δήθεν “υπεράνω υποψίας συμπολιτών μας”, που διευκολύνονται τα μέγιστα από τις ίδιες τις δομές του ευρωπαϊκού οικοδομήματος.
    πηγη

    0 σχόλια:

    Blogger Template by Clairvo